29 Ιαν 2013

Πλαστικές σακούλες για ψώνια



                                                                                        Τελευταία ενημέρωση: Ιανουάριος 2013

Πόσο “καλές” ή “κακές” μπορούν να χαρακτηριστούν οι σακούλες για τα ψώνια μας; Δεν είναι εύκολο να κρίνουμε. Το παρακάτω άρθρο αποτελείται από δύο (2) διαφορετικά κείμενα και επιχειρεί μια προσέγγιση με στόχο να κεντρίσει το ενδιαφέρον για την αναζήτηση/ έρευνα. Γιατί όσο πιο πολύ ψάχνεις κάτι τόσο πιο πολλά ερωτήματα γεννιούνται.



Το πρώτο κείμενο είναι επιλεκτική μετάφραση μέρους του κειμένου από την παρακάτω βιβλιογραφία:

Environment Australia
Dept of the Environment and Heritage
Plastic Shopping Bags – Analysis of Levies and Environmental Impacts
Final Report (2002)

Αφορά σε μια έρευνα που έγινε στην Αυστραλία για τις πλαστικές σακούλες που χρησιμοποιούνται στα ψώνια. Η μετάφραση δεν έχει γίνει λέξη προς λέξη, ενώ σε αρκετά σημεία υπάρχουν περιλήψεις.


…(Στην Αυστραλία) καταναλώνονται 6,9 δισεκατομμύρια σακούλες για ψώνια το χρόνο (το 13% είναι κατασκευασμένες από LDPE όπως αυτές στα τουριστικά μαγαζιά και άλλα εμπορικά καταστήματα και το 87% από HDPE όπως αυτές που χρησιμοποιούμε στα σουπερμάρκετ).

[Σημείωση:
HDPE = High Density Polyethylene (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας)
LDPE = Low Density Polyethylene (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας)
PP = Polypropylene (πολυπροπυλένιο)]

Τα σουπερμάρκετ προμηθεύουν τους καταναλωτές με το 53% του συνολικού αριθμού των πλαστικών σακουλών που χρησιμοποιούνται ετησίως (οι υπόλοιπες σακούλες για ψώνια προέρχονται από εμπορικά καταστήματα, από καταστήματα γρήγορου φαγητού (fast foods), και άλλα καταστήματα λιανικής πώλησης/ λιανικού εμπορίου.
Το 60% των πλαστικών σακουλών για ψώνια επαναχρησιμοποιούνται πριν τη διάθεσή τους στους χώρους ταφής των απορριμμάτων (π.χ. ως σακούλες σκουπιδιών), το 36% καταλήγουν απευθείας στους χώρους ταφής των απορριμμάτων, το 3% ανακυκλώνονται και το 0,8% διασκορπίζονται (πεταμένα σκουπίδια – litter).
Οι πλαστικές σακούλες για ψώνια φαίνεται ότι αποτελούν το 2% περίπου των σκουπιδιών που είναι διασκορπισμένα (litter stream) αν και δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα διαθέσιμα.
Η Ιρλανδία είναι η μόνη χώρα που έχει επιβάλει φοροεισφορά στην πλαστική σακούλα για ψώνια που πληρώνεται άμεσα από τους καταναλωτές. Επίσης η Νότια Αφρική έχει πρόσφατα προτείνει την επιβολή παρόμοιας φοροεισφοράς. Η Δανία και η Ιταλία έχουν έμμεσους φόρους που εφαρμόζονται στις πλαστικές σακούλες για ψώνια, οι οποίοι δεσμεύονται στο συνολικό κόστος των προϊόντων προς τους καταναλωτές. Το Μπανγκλαντές, η Ταϊβάν και κάποια τμήματα της Ινδίας έχουν αρχίσει να επιβάλουν απαγορεύσεις στην παραγωγή και διακίνηση πλαστικών σακουλών.
Στην Ιρλανδία το 2001, μπήκαν σε εφαρμογή οι κανονισμοί για τους φόρους στις πλαστικές σακούλες για ψώνια. Ο φόρος (PlasTax) των 0,15 ευρώ εφαρμόζεται σε όλες τις πλαστικές σακούλες για ψώνια μιας χρήσης συμπεριλαμβανομένων και των βιοαποικοδομήσιμων σακουλών που είναι κατασκευασμένες από πολυμερή. Ο φόρος δεν εφαρμόζεται στις σακούλες που χρησιμοποιούνται για να περιέχουν φρέσκα προϊόντα (π.χ. κρέας) και σε εκείνες τις σακούλες που είναι σχεδιασμένες για επανάχρηση και πωλούνται σε τιμή μεγαλύτερη των 0,70 ευρώ. Ο φόρος στοχεύει περισσότερο στον καταναλωτή παρά στον έμπορο, καθώς ο σκοπός είναι να αλλάξει η καταναλωτική συμπεριφορά. Ο φόρος αυτός έχει συμβάλει στη δραματική μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών “μιας χρήσης” κατά τη διάρκεια του περασμένου χρόνου (2001) και στη σημαντική αύξηση της χρήσης επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών. Αν και ο φόρος δεν εφαρμόζεται στις χάρτινες σακούλες, οι τελευταίες δεν έχουν αντικαταστήσει τις πλαστικές σακούλες στα σουπερμάρκετ. Το κόστος εφαρμογής και διαχείρισης του ιρλανδικού φόρου είναι χαμηλά και ο φόρος υποστηρίζεται ευρύτατα τόσο από τους καταναλωτές και από τη βιομηχανία λιανικής πώλησης. Στους τέσσερις πρώτους μήνες από την εισαγωγή του, ο φόρος απέφερε έσοδα 3,5 εκατομμυρίων ευρώ τα οποία υποστηρίζουν προγράμματα για τη διαχείριση αποβλήτων και περιβαλλοντικά προγράμματα.

…Στο Μπαγκλαντές, τον Μάρτιο του 2002 τέθηκε σε εφαρμογή απαγόρευση στην παραγωγή και χρήση πλαστικών σακουλών. Πριν τις απαγορεύσεις, στο Μπαγκλαντές καταναλώνονταν καθημερινά 9 εκατομμύρια πλαστικές σακούλες, από τις οποίες 10-15% τοποθετούνταν στους κάδους σκουπιδιών και το 85% ήταν πεταμένα σκουπίδια (litter) στο περιβάλλον.

Ανάλυση του κύκλου ζωής των πλαστικών σακουλών και εναλλακτικές
Υπάρχει σημαντική δυνατότητα να μειωθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του τμήματος εκείνου του κύκλου ζωής μια πλαστικής σακούλας που είναι η χρήση της, με τη μορφή κατανάλωσης φυσικών πόρων, ενέργειας, εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και διασκορπισμένων σκουπιδιών (litter).
Η αντικατάσταση τους σε μεγάλο ποσοστό από πιο ανθεκτικές επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες θα έφερνε περιβαλλοντικά οφέλη σε ολόκληρο των κύκλο ζωής των σακουλών. Οι ανθεκτικές επαναχρησιμοποιούμενες πλαστικές τσάντες με μακριά ωφέλιμη διάρκεια ζωής βρέθηκαν να πετυχαίνουν τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά οφέλη. Μικρό ή αρνητικό όφελος βρέθηκε να προκύπτει από την αντικατάσταση τους με άλλες σακούλες μιας χρήσης όπως οι βιοδιασπώμενες σακούλες και οι χάρτινες σακούλες.

Ορισμός – Πλαστικές Σακούλες για Ψώνια
Σε αυτήν την αναφορά η “πλαστική σακούλα για ψώνια” αναφέρεται σε σακούλα κατασκευασμένη από πολυμερές υλικό που την προμηθευόμαστε ή την αξιοποιούμε σε ένα σημείο λιανικής πώλησης για τη μεταφορά και διακίνηση αγαθών. Ο ορισμός αυτός περιλαμβάνει όλες τις πλαστικές σακούλες των καταστημάτων λιανικής πώλησης, αλλά αποκλείει τις σακούλες που βρίσκονται μέσα στα καταστήματα για την συσκευασία/ φύλαξη των παραγόμενων αγαθών, των σακουλών που καθαρίζονται με στεγνό καθάρισμα, τις σακούλες απορριμμάτων και άλλων βασικών συσκευασιών προϊόντων.

1.2. Καθορίζοντας το “Πρόβλημα”
Οι Αυστραλοί χρησιμοποιούν ετησίως περίπου 6,9 δισεκατομμύρια νέες πλαστικές σακούλες για ψώνια ή σχεδόν μία (1) σακούλα το άτομο την ημέρα.
Η παραγωγή των 6,9 δις πλαστικών σακουλών καταναλώνει περίπου 36850 τόνους πλαστικού ή 2% της συνολικής ποσότητας πλαστικών που παράγονται στην Αυστραλία κάθε χρόνο. Αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό του συνολικής ποσότητας των υλικών συσκευασίας που καταναλώνονται στην Αυστραλία κάθε χρόνο, η οποία εκτιμάται στους 3 εκατομμύρια τόνους. Έχει εκτιμηθεί ότι οι πλαστικές σακούλες για ψώνια αντιπροσωπεύουν το 2,02% όλων των αντικειμένων στα πεταμένα/ διασκορπισμένα σκουπίδια. Παρόλα αυτά έχουν πραγματικές επιπτώσεις και κινδύνους γι αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μαζί με τα άλλα αντικείμενα που απαρτίζουν τα πεταμένα/ διασκορπισμένα σκουπίδια.

Ενεργειακή κατανάλωση:
Η ενέργεια (embodied energy) που εσωκλείει μια μέση σακούλα πολυαιθυλενίου (HDPE) μίας χρήσης, η οποία ζυγίζει 6 γραμμάρια, είναι περίπου 0,48 MJ (ορισμός: embodied energy: η ενέργεια που καταναλώνεται στη διαδικασία παραγωγής συν την ενέργεια που περιέχεται στη μάζα της σακούλας), συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής του πολυμερούς, της κατασκευής της σακούλας και της μεταφοράς της. Αυτό μπορεί να συγκριθεί με τις ενεργειακές ανάγκες των παρακάτω:
α) Το καύσιμο (ως ενέργεια) που καταναλώνεται από την μετακίνηση με αυτοκίνητο για 1 χιλιόμετρο είναι ισοδύναμο με 4,18 MJ, ισοδύναμο με 8,7 σακούλες, και
β) Το καύσιμο (ως ενέργεια) που καταναλώνεται από τη μετακίνηση ενός φορτηγού 28 τόνων κατά 1 χιλιόμετρο είναι 31 ΜJ, ισοδύναμο με 64,6 σακούλες.

Επιπτώσεις των διασκορπισμένων σκουπιδιών στα ζώα
…Ο κίνδυνος τραυματισμού της θαλάσσιας πανίδας από τις πλαστικές σακούλες είναι πραγματικός. Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί σε μέτρα για την μείωση της ρύπανσης με σακούλες, άλλα πλαστικά φιλμ και άλλα είδη συσκευασίας. Συντεταγμένες προσπάθειες για τη μείωση των διασκορπισμένων σκουπιδιών θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:
α) Εστίαση σε δραστηριότητες όπου είναι πιθανότερο να προκύψουν πεταμένα σκουπίδια (π.χ. καταστήματα γρήγορου φαγητού)
β) Ενημέρωση καταναλωτών
γ) Καθαρισμοί περιοχών με πεταμένα σκουπίδια
δ) Περιορισμός πεταμένων σκουπιδιών μέσω παγίδων και άλλων υποδομών

Διαχείριση αποβλήτων και απόρριψη
Οι πλαστικές σακούλες για ψώνια μιας χρήσης παράγουν περίπου 35850 τόνους αποβλήτων κάθε χρόνο. Αυτό ισοδυναμεί με το 0,2% της συνολικής ποσότητας στερεών αποβλήτων που καταλήγουν κάθε χρόνο στις χωματερές στην Αυστραλία. Ή με το 0,7% της ποσότητας των οικιακών απορριμμάτων. Ωστόσο, αυτά τα μεγέθη μειώνονται εάν θεωρηθεί ότι μεγάλο ποσοστό αυτών των σακουλών ξαναχρησιμοποιούνται μέσα στο σπίτι.
…Ωστόσο οι σακούλες προκαλούν προβλήματα όταν παρασύρονται από τον άνεμο και, αν και οι περισσότερες χωματερές έχουν φράχτες, αρκετές από τα διασκορπισμένες με τον άνεμο σακούλες διαφεύγουν στο περιβάλλον.


4.2.2. Σακούλες για ψώνια κατασκευασμένες από HDPE (High Density Polyethylene) και LDPE (Low Density Polyethylene):
Κατασκευάζονται από το μονομερές αιθυλένιο από φυσικό αέριο ή από αργό πετρέλαιο.


4.2.3. Υφασμάτινες τσάντες:
Κατασκευάζονται από πλεκτό βαμβάκι και εισάγονται (στην Αυστραλία) κυρίως από την Ασία. Οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες έχουν δύο σημαντικά οφέλη:
α) Μείωση στους φυσικούς πόρους που καταναλώνονται για τις σακούλες μιας χρήσης, σε τέτοιο βαθμό εξοικονόμησης φυσικών πόρων εξαρτώμενο από την προσδόκιμη διάρκεια ζωής της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας και
β) Μια μείωση στα πεταμένα σκουπίδια (litter) καθώς η πιθανότητα αυτών των τσαντών να πεταχτούν είναι εξαιρετικά μικρή.

Στην περίπτωση του υφάσματος, ένα σημαντικό θέμα είναι το γεγονός ότι η βιομηχανία παραγωγής βαμβακιού είναι ένας σημαντικός καταναλωτής συνθετικών λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων. Οι συνθήκες εργασίας για την κατασκευή αυτών των τσαντών στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι ένα ζήτημα που απαιτεί προσεκτική εξέταση εάν αυτές οι τσάντες πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλη κλίμακα στην Αυστραλία.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις κατά τη διάρκεια της χρήσης (κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής) περιλαμβάνουν επιπτώσεις από το πλύσιμο όπως η κατανάλωση νερού και απορρυπαντικών, η κατανάλωση ενέργειας και τα υγρά απόβλητα (επίσης κατανάλωση ενέργειας από το σιδέρωμα).


4.2.4. Συνθετική τσάντα από πλεκτό HDPE:
Οι πλαστικές τσάντες από συνθετικό ύφασμα (HDPE) έχουν κάποιες όμοιες επιδράσεις με την υφασμάτινη (από βαμβάκι) τσάντα όπως:
α) Μικρότερη κατανάλωση σακουλών μιας χρήσης
β) Μειωμένα πεταμένα σκουπίδια (litter)

Αυτές οι τσάντες είναι ανακυκλώσιμες.


4.2.5. Συνθετική τσάντα από συμπαγές πολυπροπυλένιο, PP:
Η επαναχρησιμοποιούμενη αυτή τσάντα πωλείται στα σουπερμάρκετ της Ιρλανδίας και κατασκευάζεται από μη-πλεκτό πολυπροπυλένιο (PP). Επίσης έχει έναν αφαιρούμενο πάτο στο εσωτερικό που είναι είτε από nylon είτε από PET.
To PP παρασκευάζεται από το μονομερές προπυλένιο, ένα παράγωγο της διύλισης του πετρελαίου, Έχει τα ίδια προτερήματα σαν επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα και ανακυκλώνεται.  


4.2.6. Χάρτινες σακούλες:
Οι χάρτινες σακούλες που κατασκευάζονται στην Αυστραλία περιέχουν γενικά παρθένες ίνες (απευθείας από δέντρα που κόπηκαν για την παραγωγή χαρτιού). Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν:
α) Επιπτώσεις στην ανάπτυξη των δασών, στην αποψίλωση των δασών, στην ανάπτυξη των δασών, στην υποβάθμιση του εδάφους και της βιοποικιλότητας και
β) Αέριες εκπομπές και υγρά απόβλητα από τη διαδικασία παραγωγής του χαρτοπολτού και του χαρτιού.

Από μια σύνοψη ερευνών πάνω σε αναλύσεις κύκλων ζωής που συγκρίνουν πλαστικές και χάρτινες σακούλες καταλήγουν ότι “οι μιας χρήσης πλαστικές σακούλες έχουν μικρότερη περιβαλλοντική επίπτωση από τις χάρτινες σακούλες μιας χρήσης”1
1 BPF (British Plastics Federation) (2002), The Winnipeg Packaging Project: Comparison of Grocery Sacks, BPF.

Αυτό οφείλεται στο ότι οι διαδικασίες παραγωγής χαρτοπολτού και λεύκανσης που περιλαμβάνονται στην παραγωγή χαρτιού παράγουν περισσότερες αέριες εκπομπές και υγρά απόβλητα σε σχέση με την παραγωγή πλαστικών. Κάποιες αυστραλιανές χάρτινες σακούλες μπορεί να περιέχουν έως και 50% ανακυκλωμένες ίνες.
Ένα από τα κύρια οφέλη των χάρτινων σακουλών συγκρινόμενες με τις πλαστικές είναι ότι είναι αποδομήσιμες σε μεγάλο βαθμό και έτσι έχουν μικρότερη συμμετοχή στα πεταμένα σκουπίδια (litter). Επίσης είναι ανακυκλώσιμες σε μεγάλο βαθμό.
Όταν οι χάρτινες σακούλες διατεθούν στους χώρους ταφής των απορριμμάτων είναι ταχύτερα αποικοδομήσιμες από τα πλαστικά και έτσι έχουν σημαντικότερη επίπτωση στην παγκόσμια θέρμανση.


4.2.8. Βιοαποδομήσιμες σακούλες (Biodegradable bags):
Όπως οι κανονικές σακούλες πολυαιθυλενίου για ψώνια, οι βιοαποικοδομήσιμες σακούλες είναι σχεδιασμένες για μία χρήση. Και οι δύο αναφερόμενες στην έρευνα σακούλες καταναλώνουν παρόμοιες ποσότητες πρώτων υλών, αλλά από εντελώς διαφορετικούς φυσικούς πόρους.
Η σακούλα από άμυλο (starch) παρασκευάζεται από έναν ανανεώσιμο φυσικό πόρο όπως το άμυλο καλαμποκιού, σιταριού ή πατάτας, όπως η ρητίνη που παρασκευάζεται από την εταιρία Novamont στην Ιταλία (Mater-Bi TM), που φτιάχνεται από polycarbolactone (PCL) σε ανάμιξη με άμυλο καλαμποκιού.
Η συνθετική σακούλα είναι από συμβατικό πολυαιθυλένιο αναμιγμένο με ένα πρόσθετο (prodegradant additive) που αυξάνει την ταχύτητα της αποδόμησης. Το πρόσθετο αυτό προστίθεται συνήθως σε συγκεντρώσεις 1-3%. Η σακούλα BioBagTM που πωλείται στην Αυστραλία από την εταιρία Valpak βασίζεται σε αυτήν την τεχνολογία.
Οι επιπτώσεις του κύκλου ζωής των βιοαποδομήσιμων σακουλών είναι επομένως πολύ διαφορετικές για τις δύο επιλογές [σακούλα από άμυλο και συνθετική σακούλα με πρόσθετο για επιτάχυνση της αποδόμησης]. Η σακούλα από άμυλο θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο στάδιο της πρώτης ύλης, π.χ. στην καλλιέργεια για την παραγωγή αμύλου. Η εντατική γεωργία καταναλώνει μεγάλες ποσότητες νερού, χημικών και ενέργειας. Και υπάρχει πιθανότητα απόπλυσης (run off) χημικών σε υδάτινους αποδέκτες συμβάλλοντας στον ευτροφισμό. Μια ανάλυση του κύκλου ζωής (LCA) των πλαστικών με βάση το άμυλο συγκρινόμενη με το πολυαιθυλένιο και το πολυστυρένιο κατέληξε ότι τα πλαστικά από άμυλο είχαν εντονότερες αρνητικές επιπτώσεις στον ευτροφισμό, στο έδαφος και στη βιοποικιλότητα2.
2 BUWAL (Bundesamt fur Umwelt, Walt und Landschaft) (1996), Ecobalance of Starch- containing Plastics (Okobilanz Starkehaltiger Kunstoffe), 271/1, Bern.

Και οι δυο σακούλες έχουν το πλεονέκτημα της μειωμένης επίπτωσης όταν μιλάμε για πεταμένα σκουπίδια (litter) εξαιτίας της ταχύτερης αποδόμησης σε σχέση με τις συμβατικές πλαστικές σακούλες. Σακούλες που τις παρασέρνει ο άνεμος και πιάνονται στα κλαδιά ή σε θάμνους μπορεί να χρειάζονται κάποιο διάστημα να αποδομηθούν καθώς δεν εκτίθενται απαραίτητα σε επαρκείς συγκεντρώσεις μικροβίων ώστε να γίνει επαρκής αποδόμηση. Μπορεί να υπάρχει μεγαλύτερο πλεονέκτημα σε θαλάσσια περιβάλλοντα. Μια μελέτη στην polycarbolactone (PCL) έδειξε ότι μετά από 8 εβδομάδες η PCL στο θαλασσινό νερό αποδομήθηκε πλήρως. Τα ένζυμα στο θαλασσινό νερό φαίνεται να επιταχύνουν την βιοαποδόμηση.
Οι βιοαποδομήσιμες σακούλες έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να επιμολύνουν τα προγράμματα ανακύκλωσης πλαστικών (ιδιαίτερα εκείνων των προγραμμάτων που αφορούν την ανακύκλωση σακουλών για ψώνια) και υποβαθμίζουν την ποιότητα της ανακυκλώμενης ρητίνης.
Όταν οι βιοαποδομήσιμες σακούλες φτάσουν στους ΧΥΤΑ, θα αποδομηθούν ταχύτερα σε σχέση με τις σακούλες πολυαιθυλενίου και μπορεί να αυξήσουν την αποδόμηση των ζυμώσιμων (οργανικών υπολειμμάτων από τροφές κλπ) εάν χρησιμοποιούνται ως σακούλες σκουπιδιών. Συνέπεια αυτού είναι ότι θα συμβάλουν επίσης στην παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου όταν αποδομούνται.


…και στην σελ. 47 της αναφοράς:

5.5. Βιοαποδομήσιμες σακούλες (Biodegradable bags):
Βιοαποδομήσιμα πολυμερή συχνά αναφέρονται σαν λύση για τις πλαστικές σακούλες για ψώνια – ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση του προβλήματος των πεταμένων σκουπιδιών. Ωστόσο αρκετά θέματα απαιτούν σκέψη για μια τέτοια επιλογή:
α) Χρόνος αποδόμησης και περιβάλλοντα
Μια μεγάλη ποικιλία από διαφορετικά “βιοαποδομήσιμα” πολυμερή έχουν παραχθεί από πλαστικά με βάση το άμυλο έως συμβατικά πολυμερή με χημικά πρόσθετα που κάνουν την αλυσίδα του πολυμερούς ευάλωτη στη δράση των μικροβίων. Άλλα φωτο-βιοδιασπώμενα και υδατοδιαλυτά πλαστικά έχουν κατασκευαστεί.
…[Διαφορετικές φυσικές ιδιότητες – συμπεριφορές αποδόμησης]. Κάποιες αποδομούνται γρήγορα μόνο εφόσον τεθούν υπό κατάλληλες συνθήκες, π.χ. κομποστοποίηση με υψηλές θερμοκρασίες και ιδανική υγρασία, και επομένως δεν αποδομούνται πριν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην περίπτωση που υπάρχουν σαν διασκορπισμένα σκουπίδια.
β) Παράγωγα αποδόμησης
Η αποδόμηση των εν δυνάμει βιοαποδομήσιμων πολυμερών μπορεί να παράγει ένα μεγάλο αριθμό προϊόντων αποδόμησης και υπολειμμάτων που μπορεί να είναι τοξικά, να συμβάλουν στην κατανάλωση οξυγόνου στους υδάτινους αποδέκτες και των οποίων οι επιπτώσεις είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες. Δεν υπάρχουν πρότυπες οδηγίες για τη χρήση βιοαποδομήσιμων πολυμερών στην Αυστραλία και επαρκείς μετρήσεις των επιπτώσεων των προϊόντων αποδόμησης.
γ) Χρήση φυσικών πόρων
Καθώς οι βιοαποδομήσιμες σακούλες κατασκευάζονται από προϊόντα πετρελαίου ή άμυλο από καλλιεργούμενα φυτά, η μοναδική (μία) χρήση τους θα μπορούσε να φανεί σαν σπατάληση περισσότερων φυσικών πόρων σε σχέση με τις συμβατικές πλαστικές σακούλες. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών και οι μέθοδοι επεξεργασίας που εφαρμόζονται στην κατασκευή πολυμερών με βάση το άμυλο είναι υπό ερώτημα.
δ) Κόστος
Τα βιοαποδομήσιμα πολυμερή είναι πιο ακριβά από τα συμβατικά θερμοπλαστικά.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΎΚΛΟΥ ΖΩΗΣ (ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ)
Εναλλακτική επιλογή
Κατανάλωση Υλικού (kg)
Σκουπίδια (g)
Σκουπίδια (m2)
Σκουπίδια (m2/έτος)
Αέρια θερμοκηπίου (CO2 ισοδύναμο)
Πρωτογενής χρήση ενέργειας (MJ)
Σακούλα πολυαιθυλενίου (HDPE, μιας χρήσης)
3.12
15.6
0.144
0.72
6.08
210
50% ανακυκλωμένη σακούλα πολυαιθυλενίου (HDPE, μιας χρήσης)
3.12
15.6
0.144
0.72
4.75
117
Σακούλα πολυαιθυλενίου εμπορικών καταστημάτων (LDPE, μιας χρήσης)
11.77
58.8
0.195
0.975
29.8
957
Επαναχρησιμοποιούμενη σακούλα πολυαιθυλενίου (LDPE)
0.96
4.8
0.0121
0.0603
2.43
78
Επαναχρησιμοποιούμενη σακούλα πολυαιθυλενίου (LDPE) με 50% ανακύκλωση
0.96
2.4
0.00605
0.0302
2.14
54.7
Υφασμάτινη τσάντα
1.14
5.7
0.0041
0.00819
2.52
160
Συνθετική τσάντα από πλεκτό πολυαιθυλένιο (HDPE)
0.22
1.1
0.00148
0.00743
0.628
18.6
Συνθετική τσάντα από πλεκτό πολυαιθυλένιο (HDPE) μικρότερης χωρητικότητας
0.421
2.0
0.00187
0.00934
1.21
35.7
Συνθετική τσάντα από ίνες Πολυπροπυλενίου (PP)
0.48
2.4
0.00187
0.00934
1.96
46.3
Χάρτινη σακούλα
22.15
111
0.156
0.078
11.8
721
Πλαστικό καλάθι για ψώνια από πολυπροπυλένιο (PP)
0.42
NA
NA
NA
1.1
38.8
Βιοαποδομήσιμη σακούλα – με βάση το άμυλο
6.5
32.5
0.156
0.078
6.61
61.3


Από τον παραπάνω πίνακα βλέπουμε ότι :
α) Όσο αφορά τα υλικά που χρησιμοποιούν οι σακούλες/ τσάντες για να επιτύχουν το λειτουργικό τους ρόλο την μικρότερη ποσότητα χρειάζονται οι επαναχρησιμοποιούμενες συνθετικές τσάντες από πλεκτό πολυαιθυλένιο (HDPE) μαζί με το πλαστικό καλάθι. Η επόμενη καλύτερη επιλογή είναι η επαναχρησιμοποιούμενη συνθετική τσάντα από ίνες πολυπροπυλενίου (PP).
β) Σε σχέση με την πρωτογενή ενέργεια που χρησιμοποιείται, η προτιμότερη επιλογή εξακολουθεί να είναι η επαναχρησιμοποιούμενη συνθετική τσάντα από πλεκτό πολυαιθυλένιο (HDPE), ακολουθούμενη από το πλαστικό καλάθι και την συνθετική τσάντα από ίνες πολυπροπυλενίου (PP).
γ) Σε σχέση με το δυναμικό παγκόσμιας θέρμανσης, η προτιμότερη επιλογή αλλάξει από την επαναχρησιμοποιούμενη συνθετική τσάντα από πλεκτό πολυαιθυλένιο, στο πλαστικό καλάθι, ακολουθούμενη από την επαναχρησιμοποιούμενη συνθετική τσάντα από ίνες πολυπροπυλενίου.
δ) Η μικρού μεγέθους επαναχρησιμοποιούμενη συνθετική τσάντα από πλεκτό πολυαιθυλένιο (HDPE) δεν επιτυγχάνει πια την μικρότερη συνεισφορά στα πεταμένα σκουπίδια. Η υφασμάτινη τσάντα έχει την μικρότερη τιμή σε αυτόν τον δείκτη, ακολουθούμενη από τις επαναχρησιμοποιούμενες συνθετικές τσάντες (από HDPE και PP).

Τα δεδομένα που αφορούν στα βιοαποδομήσιμα πλαστικά είναι τα λιγότερο αξιόπιστα από όλα τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση, καθώς πολύ λίγες εργασίες ανάλυσης κύκλων ζωής έχουν γίνει στα πλαστικά από άμυλο μέχρι σήμερα. Γι αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν με ιδιαίτερη προσοχή. Σύμφωνα με την ανάλυση, οι βιοαποδομήσιμες σακούλες με βάση το άμυλο καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια από τις συμβατικές σακούλες πολυαιθυλενίου και είναι σχεδόν ισοδύναμες όσο αφορά στο δυναμικό παγκόσμιας θέρμανσης. Χρησιμοποιεί περισσότερο υλικό επειδή η αναφερόμενη σακούλα που χρησιμοποιήθηκε σε αυτήν την εργασία είχε το διπλάσιο βάρος από την συμβατική σακούλα πολυαιθυλενίου (12,5 γραμμάρια της βιοαποδομήσιμης σε σχέση με τα 6 γραμμάρια της συμβατικής σακούλας). Έχει μικρότερη επίπτωση στα πεταμένα σκουπίδια εξαιτίας του ταχύτερου ρυθμού αποδόμησης. Η βιοαποδομήσιμη σακούλα με βάση το άμυλο είχε μικρότερη συνεισφορά στην παγκόσμια θέρμανση και μικρότερη εσωκλειόμενη (embodied) ενέργεια σε σχέση με τη χάρτινη σακούλα.
Η βιοαποδομήσιμη σακούλα πολυαιθυλενίου, η οποία περιέχει χημικό πρόσθετο επιτάχυνσης της αποδόμησής δεν περιλήφθηκε στην ανάλυση εξαιτίας της έλλειψης δεδομένων στη μάζα ή στις διαδικασίες παραγωγής για το χημικό πρόσθετο. Ωστόσο θα μπορούσαμε να κάνουμε την υπόθεση ότι η κατανάλωση υλικού, η ενέργεια και η συνεισφορά σε αέρια θερμοκηπίου θα είναι παρόμοια με της συμβατικής σακούλας μιας χρήσης από πολυαιθυλένιο, αλλά με τον δείκτη σκουπιδιών παρόμοιο με εκείνον στην βιοαποδομήσιμη σακούλα με βάση το άμυλο.




Το δεύτερο κείμενο είναι μετάφραση από την ιστοσελίδα:

Η μετάφραση δεν έγινε λέξη προς λέξη, ενώ υπάρχουν κάποιες προσωπικές παρατηρήσεις/ σχόλια.


Ο συγγραφέας του κειμένου είναι ο Justin Brant, ο οποίος ασχολήθηκε με το δίλημμα “πλαστική ή χάρτινη σακούλα για τα ψώνια;”. Αυτό που έκανε ήταν να συλλέξει δεδομένα (από αναλύσεις κύκλων ζωής) και να τα απεικονίσει σε μια γραφική παράσταση, η οποία δείχνει ότι “η επιλογή των τροφίμων που αγοράζουμε είναι πολύ πιο σημαντική από τη σακούλα για τα ψώνια που χρησιμοποιούμε για να τα μεταφέρουμε”. 





Θεωρώντας ότι σε μια σακούλα για ψώνια μεταφέρονται τα ημερήσια αγαθά διατροφής μιας τετραμελούς οικογένειας, η επιλογή του τι αγαθά θα μπουν στη σακούλα είναι περίπου 186 φορές πιο σημαντική από την ίδια τη σακούλα (βλέπε το σχήμα παραπάνω).
Αυτό το νούμερο υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας την εσωκλειόμενη ενέργεια (embodied energy) – την ενέργεια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή, μεταφορά και τελική διάθεση ενός προϊόντος κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του. Για τα τρόφιμα αυτό περιλαμβάνει την παραγωγή λιπασμάτων, επεξεργασία, μεταφορά, αποθήκευση και μαγείρεμα.
Το σκεπτικό μου [γράφει ο Justin Brant] ήταν το εξής: Χρησιμοποιώντας δεδομένα από την πιο σχετική μελέτη που μπόρεσα να βρω, υπολόγισα την ενέργεια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή, επεξεργασία, μεταφορά, αποθήκευση και μαγείρεμα τεσσάρων γευμάτων από δύο διαφορετικές δίαιτες. Η πρώτη δίαιτα, βασισμένη στο κρέας περιλάμβανε μοσχάρι, πατάτες, τροπικά φρούτα και ποτά όπως σόδα. Η δεύτερη δίαιτα, βασισμένη στη φυτική διατροφή περιλάμβανε εγχώρια προϊόντα και πηγή πρωτεΐνης με βάση τη σόγια.
Η πρώτη δίαιτα χρειάζεται 113 MJ (mega joules) ενέργειας για να φτάσει στο τραπέζι, ενώ η δεύτερη 24 MJ ενέργειας. Η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο αριθμών είναι 89 MJ.
Για σύγκριση, χρειάζονται περίπου 0,5 MJ ενέργειας για την παραγωγή και τελική διάθεση μιας πλαστικής σακούλας.
Έτσι, η ενέργεια που εξοικονομείται από τέσσερις ανθρώπους που επιλέγουν τη δίαιτα με φυτική διατροφή για μια ημέρα ισοδυναμεί με την ενέργεια για την παραγωγή 186 πλαστικών σακουλών για ψώνια.
Θεωρώ ότι το παραπάνω νούμερο είναι συντηρητικό. Δεν περιέλαβα το επεξεργασμένο γρήγορο φαγητό στη δίαιτα υψηλής ενέργειας, αν και τα επεξεργασμένα σε μεγάλο βαθμό τρόφιμα απαιτούν πολύ ενέργεια. Επίσης δεν ξεχώρισα μεταξύ των συμβατικών και των βιολογικών προϊόντων, τα οποία συνήθως χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή τους σε σχέση με τα συμβατικά προϊόντα.
Και με την ευκαιρία [συνεχίζει να γράφει ο Justin Brant] – κάνοντας έρευνα για αυτήν την αναφορά, βρήκα κάποια καλά δεδομένα για την αντιπαράθεση πλαστικής σακούλας έναντι χάρτινης σακούλας έναντι επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας. Από την πλευρά της χρήσης ενέργειας, χρησιμοποιώντας επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα είναι 14 φορές καλύτερο από τη χρήση της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης χωρίς να λογαριάζουμε την παραγωγή σκουπιδιών, διάθεση στη χωματερή, ανακύκλωση και θέματα εξάρτησης από εισαγόμενο πετρέλαιο που αφορούν στις πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες είναι επίσης 39 φορές καλύτερες από τις χάρτινες σακούλες, τουλάχιστον όσο αφορά στην ενέργεια που εξοικονομείται. Και πάλι, το νούμερο αυτό είναι συντηρητικό καθώς θεωρεί ότι μια επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα χρησιμοποιείται 500 φορές κατά τη διάρκεια της ζωής της. Κάποιες από τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες μου τις έχω πάνω από 6 έτη και αντέχουν πολύ καλά ακόμα.